Bra ting skjer i Bergen. For det fyrste sa bystyret nei til reklamemonstera frå Clear Channel. Heilt klart at ordskiftet her har verka inn på at Venstre og KrF til slutt snudde. Dinest har bystyret i Bergen oppheva nynorskforbodet i sakshandsaming internt i Bergen kommune. Det skjedde gjennom ein interpellasjon frå Oddny Miljeteig og Kristian Helland. Berre Pensjonistpartiet var imot, Monica Mæland frå Høgre las opp vedtaket på nynorsk. Ein viktig siger! Kvar er målblomen frå Mållaget?
Neste mål i Bergen må vere Bergensavisen (BA). Altså: "Slepp nynorsken til! Opphev nynorskforbodet i BA!"Kan Dagsavisen, kan BA. No når den landsfemnande kampanjen mot VG/Dagbladet er slutt, har Hordaland Mållag eit klårt arbeidsmål: Nynorsken inn i BA.
26 oktober 2005
Fashion, Beauty, Lifestyle
Tysdag var eg på eit seminar eg hadde tenkt å fylgje på Humboldt-Universität. Tittelen er "Fashion, Beauty, Lifestyle" (berre tittelen er engelsk, resten er på tysk), og handlar om iscenesetjing av sjølvet og sosial ulikskap knytt til mote, venleiksideal og livsstil. Førelesaren, Bodo Lippl, ser ut som ein typisk Garage-gjest, men er hyggeleg og oppegåande.
Diverre viser det seg at seminaret er lagt opp som eit typisk tysk seminar, dvs. ikkje med førelesingar, men med aktiv studentdeltaking. Studentane skal lage referat av artiklar, skrive oppgåver og vere til stades. Så etter ein time med fordeling av oppgåver, og ein endeleg kunne byrje, skulle det så vere gruppearbeid. Ei pinleg affære med diskusjon over heilt generelle spørsmål og så pseudo-oppsummering. Eg sat der og tenkte at ein i Tyskland burde lære seg å skilje klårare mellom førelesing, seminar og kollokviegruppe. Det slår meg elles at dei kvinnelege studentane òg her har ganske så essensialistiske oppfatningar om at menn er slik og slik, samtidig som dei på eit generelt grunnlag seier at venleiksideal er subjektive. Så indirekte kjem det som ved alle sosiale hendingar fram mykje interessant. Og seminaret verka populært, det var tak på 30 studentar, men 39 hadde meldt seg på, og gjennom "Moodle" får ein tilgang til viktige tekstar, og det er då noko. Spesielt litteraturen om livsstil er interessant, i alle fall den tyske. Det norske sosiolingvistar skriv om livsstil, er svært anglo-amerikansk (+ litt Bourdieu)-inspirert. Men eg har eigentleg ikkje tid og ork til å sitje i grupper og diskutere kor vidt venleiksideal berre er subjektive.
Seminaret vert halde ved Institut für Sozialwissenschaft, og eg sit ein del ved biblioteket der.
Diverre viser det seg at seminaret er lagt opp som eit typisk tysk seminar, dvs. ikkje med førelesingar, men med aktiv studentdeltaking. Studentane skal lage referat av artiklar, skrive oppgåver og vere til stades. Så etter ein time med fordeling av oppgåver, og ein endeleg kunne byrje, skulle det så vere gruppearbeid. Ei pinleg affære med diskusjon over heilt generelle spørsmål og så pseudo-oppsummering. Eg sat der og tenkte at ein i Tyskland burde lære seg å skilje klårare mellom førelesing, seminar og kollokviegruppe. Det slår meg elles at dei kvinnelege studentane òg her har ganske så essensialistiske oppfatningar om at menn er slik og slik, samtidig som dei på eit generelt grunnlag seier at venleiksideal er subjektive. Så indirekte kjem det som ved alle sosiale hendingar fram mykje interessant. Og seminaret verka populært, det var tak på 30 studentar, men 39 hadde meldt seg på, og gjennom "Moodle" får ein tilgang til viktige tekstar, og det er då noko. Spesielt litteraturen om livsstil er interessant, i alle fall den tyske. Det norske sosiolingvistar skriv om livsstil, er svært anglo-amerikansk (+ litt Bourdieu)-inspirert. Men eg har eigentleg ikkje tid og ork til å sitje i grupper og diskutere kor vidt venleiksideal berre er subjektive.
Seminaret vert halde ved Institut für Sozialwissenschaft, og eg sit ein del ved biblioteket der.
24 oktober 2005
Museum
Det har vore ein ikkje så verst seinsommar og tidleghaust i Berlin. Kjølege netter og varme ettermiddagar. Folk på uterestaurantar, i parkane eller langsmed kanalkanten; dei mange arbeidslause skaper ei avslappa stemning. I helga kom så hausten med regn. Omsider, får ein seie. For dermed fekk ein endeleg høve til å gå på museum.
Laurdag gjekk fem timar med til det jødiske museet (som ligg i Kreuzberg). Museet er gigantisk, ganske nytt, og handlar jødisk-tysk historie gjennom to tusen år. Eit visst inntrykk gjorde eit rom der ein skulle trakke på steinar forma som menneskehovud. Sundag gjekk turen til Deutshes Historisches Museum (som ligg på museumsøya i Mitte). Det tyske historiske museet handlar om tyskdom, og er i røynda Helmut Kohl sitt verk. Inngangspartiet er teikna av den same arkitekten som stod for pyramide-inngangen til Louvre-museet; likskapane ser ein lett. Sundag var siste dag med ei utstilling om korleis Tyskland har takla nazi-tida i perioden etter 1945. Såg òg ein film om Albert Speer. Biografen Joachim Fest meinte at Speer og Hitler må ha hatt eit uførløyst homo-erotisk forhold der Hitler var den svake parten. Der var elles ei utstilling om hugenottane og ei om migarasjon til Tyskland reint allment, men vi fekk ikkje så mykje tid til det. Interessant forresten var eit tv-innslag med tale heldt av Joschka Fischer på eit årsmøte til Dei Grøne/Bundnis 90 i 1999. Fischer hadde vore og snakka med Milosovic, og vart bua på då han byrja talen sin. I løpet av talen, som vara i to minutt, klarte han å endre stemninga totalt til ståande applaus. Talen var full av dei symbola som den problematiske etterkrigshistoria handlar om, men utan å tippe over.
Laurdag gjekk fem timar med til det jødiske museet (som ligg i Kreuzberg). Museet er gigantisk, ganske nytt, og handlar jødisk-tysk historie gjennom to tusen år. Eit visst inntrykk gjorde eit rom der ein skulle trakke på steinar forma som menneskehovud. Sundag gjekk turen til Deutshes Historisches Museum (som ligg på museumsøya i Mitte). Det tyske historiske museet handlar om tyskdom, og er i røynda Helmut Kohl sitt verk. Inngangspartiet er teikna av den same arkitekten som stod for pyramide-inngangen til Louvre-museet; likskapane ser ein lett. Sundag var siste dag med ei utstilling om korleis Tyskland har takla nazi-tida i perioden etter 1945. Såg òg ein film om Albert Speer. Biografen Joachim Fest meinte at Speer og Hitler må ha hatt eit uførløyst homo-erotisk forhold der Hitler var den svake parten. Der var elles ei utstilling om hugenottane og ei om migarasjon til Tyskland reint allment, men vi fekk ikkje så mykje tid til det. Interessant forresten var eit tv-innslag med tale heldt av Joschka Fischer på eit årsmøte til Dei Grøne/Bundnis 90 i 1999. Fischer hadde vore og snakka med Milosovic, og vart bua på då han byrja talen sin. I løpet av talen, som vara i to minutt, klarte han å endre stemninga totalt til ståande applaus. Talen var full av dei symbola som den problematiske etterkrigshistoria handlar om, men utan å tippe over.
20 oktober 2005
Prøvebilete
Herbert Kalser frå Wien har sidan oppveksten på 1970- og 1980-talet vore fascinert av prøvebilete på fjernsyn. Særleg fascinerande var prøvebileta frå dei realsosialistiske landa i aust. Han tok difor tidleg til å fotografere prøvebilete. I dag har han den største samlinga av prøvebilete, 3000, og ein del av dei kan ein studere på heimesida hans www.tv-testbild.com.
19 oktober 2005
Om ord som ikkje er spesielt sexy og litt til
For eit par år sidan var statssekretær for Clemet h.v., Bergesen, i Bergen og snakka om læring. Ein skal ikkje lenger drive med "undervisning", sa Bergesen, no er det "læring" som gjeld. Så vart det som kjent regjeringsskifte, og med det: nye ord. Mantraet no er "kunnskap". På same måten som "modernisering" vert til "fornyelse", vert "læring" til "kunnskap". Fornyingsministeren seier forresten til "utdanning" at "den nye regjeringen ønsker å bruke egne ord". Samtidig seier ho: "Det er ellers ikke stor forskjell på arbeidsoppgavene." Altså: Postmoderne politikk der ord og symbol er viktige. (For nokre år sidan ville ein ha sagt at det viktige var å finne på ord som var meir "sexy", men no les eg i Tageszeitung at seier ein det, er ein definitivt ute, i alle fall i Tyskland. Så denne spalta er heilt ute. Heldigvis.)
Eit par endringar skjer likevel hos regjeringa, i alle fall på kunnskapsfronten. Regjeringa går for det fyrste inn for å ikkje ha eit andre framandspråk, dvs. at nordmenn skal klare seg med engelsk og innvandrarar skal ikkje få lov til å take t.d. urdu som framandspråk og få karakterar for det. Dinest går regjeringa inn for at all vidaregåande utdanning skal gi studiekompetanse. Det siste er verdt å notere seg. Konsekvensen for t.d. lærarutdanninga må vere at ein må senke krava, som ikkje er imponerande i dag, eller at ein må innføre meir presise opptakskrav. Også for sidemålet og dermed nynorsken vil der vere ein del konsekvensar. I dag er det berre dei studieførebuande delane av vidaregåande som har sidemålsopplæring. Dersom ein skal få studiekompetanse utan sidemål, vil eigentleg heile jamstellingsprinsippet falle i hop. Ein kan tenkje seg hundeslagsmålet det vil vere å få innført obligatorisk sidemål i alle liner på vidaregåande. På den andre sida: Kvifor ikkje?
Det var visst mange som i siste liten unngjekk å røyste SV pga. skulepolitikken. Når ein såg Inga Marte Thorkildsen agere som ein ungdomsskulelev på debattmøte om skulen, forstår ein litt kvifor, likeins når ein såg Kristin Halvorsen berre snakke om skulemat i samtale med Kristin Clemet. Diverre vil eg seie, for Clemets liberalisme og Jon Hustads gamalmannstankar er ingen gode alternativ.
Eit par endringar skjer likevel hos regjeringa, i alle fall på kunnskapsfronten. Regjeringa går for det fyrste inn for å ikkje ha eit andre framandspråk, dvs. at nordmenn skal klare seg med engelsk og innvandrarar skal ikkje få lov til å take t.d. urdu som framandspråk og få karakterar for det. Dinest går regjeringa inn for at all vidaregåande utdanning skal gi studiekompetanse. Det siste er verdt å notere seg. Konsekvensen for t.d. lærarutdanninga må vere at ein må senke krava, som ikkje er imponerande i dag, eller at ein må innføre meir presise opptakskrav. Også for sidemålet og dermed nynorsken vil der vere ein del konsekvensar. I dag er det berre dei studieførebuande delane av vidaregåande som har sidemålsopplæring. Dersom ein skal få studiekompetanse utan sidemål, vil eigentleg heile jamstellingsprinsippet falle i hop. Ein kan tenkje seg hundeslagsmålet det vil vere å få innført obligatorisk sidemål i alle liner på vidaregåande. På den andre sida: Kvifor ikkje?
Det var visst mange som i siste liten unngjekk å røyste SV pga. skulepolitikken. Når ein såg Inga Marte Thorkildsen agere som ein ungdomsskulelev på debattmøte om skulen, forstår ein litt kvifor, likeins når ein såg Kristin Halvorsen berre snakke om skulemat i samtale med Kristin Clemet. Diverre vil eg seie, for Clemets liberalisme og Jon Hustads gamalmannstankar er ingen gode alternativ.
18 oktober 2005
Fornyingsministeren
Heidi Grande Røys ser svært så sympatisk ut. No har ho vorte statsråd, og tek over for den usympatiske moderniseringsministeren. Heidi Grande Røys er dessutan nynorskbrukar.
Men kvifor kallar ho seg då "fornyelsesminister"? Til vevstaden utdanning seier Heidi Grande Røys: "Et poeng var også å velge et navn som fungerer på nynorsk".
Her kjem eg ikkje så lite i stuss. For ordet "modernisering" er felles for nynorsk og bokmål, medan "fornyelse" er eit ord som har eit av dei mest bokmålske kjenneteikna, endinga "-else"! Ord med "-else" er nei-ord. Difor må det vere "Fornyingsdepartementet" og ikkje "Fornyelsesdepartementet" på nynorsk.
Eg har vore så fri å skrive eit e-brev til Heidi Grande Røys der eg på ein høfleg måte gjer henne merksam på at journalisten i "utdanning.ws" nok må ha formulert seg litt dårleg. Får håpe og tru at ho ordnar opp.
Men kvifor kallar ho seg då "fornyelsesminister"? Til vevstaden utdanning seier Heidi Grande Røys: "Et poeng var også å velge et navn som fungerer på nynorsk".
Her kjem eg ikkje så lite i stuss. For ordet "modernisering" er felles for nynorsk og bokmål, medan "fornyelse" er eit ord som har eit av dei mest bokmålske kjenneteikna, endinga "-else"! Ord med "-else" er nei-ord. Difor må det vere "Fornyingsdepartementet" og ikkje "Fornyelsesdepartementet" på nynorsk.
Eg har vore så fri å skrive eit e-brev til Heidi Grande Røys der eg på ein høfleg måte gjer henne merksam på at journalisten i "utdanning.ws" nok må ha formulert seg litt dårleg. Får håpe og tru at ho ordnar opp.
11 oktober 2005
Dieffenbachstrasse
Sidan byrjinga av september har underteikna og sambuaren min, Ingvild, budd i Dieffenbachstrasse 18 i bydelen Kreuzberg. Eit bilete av gata, rett nok utan fortauslivet, finn de her.
Leilegheita vi bur i, er på 90 kvadratmeter, har tre rom pluss kjøkken, og ligg i andre etasje på i eit borgarskapshus frå 1900. Det er 3,5 meter under taket, og i dei to stovene er der flotte takmåleri og gipsfigurar. Ikkje sjeldan grip eg meg sjølv i å sitje og sjå opp i taket. Når eg grip meg i det, tenkjer eg ofte på sjølve romma i leilegheita, at veggane er kvite, nokon vil seie nakne, men at det ikkje gjer noko når det er bilete på taket. I rom som har ei rad med bilete på veggen, så er jo taket gjerne kvitt, men då vert det ikkje oppfatta som nake, og kvifor skal det då vere nake når heile taket er eit bilete? Slik kan ein sitje og tenkje medan tida går, i alle fall av og til. Det var elles ein glasmeister som hadde leilegheita fyrst, fortel han vi leiger hos. Glasmeisteren hadde tydelegvis glasverkstad i bakgarden der syklane og bossdunkane no står, for det står ”Glaserei” framføre inngangsdøra. Han må ha gjort gode pengar, og det må ha vore ei flott leilegheit, med taket, farga blyvindauge i to rom og ein enorm kakkelomn i jugendstil. Diverre har vedlikehaldet etterpå vore så som så; det heng nok saman med at denne leilegheita til liks med andre leilegheiter i Berlin vert leigde og ikkje er eigde av den som bur her. I Berlin er der dessutan reglar for kor høg leiga kan vere. Vel, nok om det. Det gir i alle fall ei luftig kjensle for postdoktoren å gå rundt i leilegheita, evt. ut på altanen der han kan sjå ut over Dieffenbachstrasse.
Dieffenbachstrasse er, til liks med mange gater i Berlin, ein allé. Der er lauvtre på kvar side. Når ein er inne i leilegheita og ser ut, får ein kjensla av å vere i ein skog. Berlin er i det heile ein grøn by, og området kring Dieffenbachstrasse, Graefekiez, er av dei mest grøne, samtidig som det jo er midt i byen.
Dieffenbachstrasse er i det heile tiltalande. Ikkje utan grunn er det i denne gata heile 10 kafear, dei fleste med uterestaurasjon, i tillegg er her butikk, grønsakhandel, apotek, vinhandel, kopibutikk, bakeri, aviskiosk etc. I sidegatene er det òg restaurantar, småbutikkar, internettkafear, pizzabakeri og den beste falafelmakaren i byen. Fartsdemparar og breie fortau skaper ei god og avslappa stemning for å arbeide og for å gå turar.
Ikkje så rart då at hovudpersonen i Dag Solstads roman ”16.07.41” gjekk turar her. Dieffenbachstrasse er faktisk nemnd to gonger i ”16.07.41” (rett nok med ei feilskriving, dvs. med berre ein ”f”).
Fyrste gongen er rett banal. På side 63 (i fyrsteutgåva) diskuterer hovudpersonen namnet Grimmstrasse, gata burde eigenleg ha heitt ”Grimms damm”, skriv han, av di gata er delt i to med ei grøn stripe i midten (slik alle damm-ar er, t.d. Kurfürstendamm), og i den samanhengen nemner han òg at Grimmstrasse til liks med Dieffenbachstrasse er utstyrt med ei mengde kafear av langt meir moderne fasong enn dei i nabolaget til hovudpersonen (Maybachufer 8).
Andre gonger er meir interessant, på s. 131. Det var dagen før hovudpersonen, dvs. Dag Solstad, skulle til Lillehammer og halde eit føredrag. Alt var klappa og klart, og Dag Solstad tok då ein tur langs Landwehrkanal, slik vi ofte har gjort; no ville han anstrenge seg for å få med seg alt han såg, og ikkje falle i eigne tankar slik han, og fleire andre, har ein tendens til å gjere. Hovudpersonen gjekk då bort til Admiralbrücke, der det ofte sit folk og nyt sola, slik vi ofte har gjort, ned Grimmstasse og inn Dieffenbachstrasse. Fyrst gjekk han på venstre sida der folk sat på utekafear og slikka sol, men det vart for varmt, og han for over på andre sida, dvs. på den sida vi bur, skuggesida, og der kom han til ein rammebutikk, som er ikkje så langt frå vår inngang, men akkurat før han gjorde det, kom det mot honom ein mann, ein tyskar i 40-årsalderen, og hovudpersonen ”kjente en plutselig, og voldsom, lede”. Korleis kunne det mennesket halde ut seg sjølv? ”Jeg tenkte idet jeg så denne mannen komme imot meg på et fortau i Dieffenbachstrasse at hadde det vært meg, så ville jeg umiddelbart ha brutt sammen, i gråt og fortvilelse, innesperret som jeg da ville ha vært i denne kroppen, som ville ha vært meg.” Det var visstnok ingen dvask person, og sjølv om det var ein vital 30-åring på sykkel, så ville det ikkje ha vore noko betre: ”Livet ville da ha fortont seg meningsløst i all sin banalitet.” Nettopp det siste momentet er verdt å tenkje på for ein vital og viril postdoktor i 30-åra som ofte syklar opp og ned Dieffenbachstrasse, og som sikkert kunne ha vore teken for å vere ein tysk syklist.
Eg las Solstads bok då ho kom ut i 2002, og då tenkte eg naturlegvis ikkje på dei lokale stadene i Berlin. Eg var fascinert av dei, og las Finn Tveito sin interessante analyse av dei i ”Norsk litterær årbok”, men ikkje noko meir. Etter at foreldra til Ingvild hadde vore på besøk, og hadde teke med seg boka, kunne eg så lese henne igjen, og då fekk ho brått ein ny funksjon, som reisebok over Kreuzberg. Her og der er nokre unøyaktige ting, t.d. det med den manglande f-en, men alt stemmer elles, t.d. finst den brune kneipa ”Oase” i Hobrechstrasse, har ikkje vore inne, men sykla forbi, eller rettare sagt, eg trilla sykkelen forbi medan eg kasta blikk inn i lokalet. (Å gå inn ville vere for banalt, for ein lever trass alt ikkje eit liv etter ein roman, eller kva?) Kafeen ”Vienna Art Café” har eg derimot ikkje funne enno. Den kan ha vorte lagd ned.
Dieffenbachstrasse kjem forresten av ein kirurg, Johann Dieffenbach. Gata som går på tvers, Graefestrasse, er oppkalla etter ein kirurg. Altså typiske representantar for det høgare borgarskapet som busette seg i dette området kring 1900. Men vi har òg tre filologar her gjennom Grimmstrasse, Böeckstrasse og Boppstrasse.
I dag er Grafekiez busett av slike som røyster på partiet Dei Grøne; kandidaten frå Dei Grøne fekk femti prosent av direkterøystene i området. Altså eit lågare mellomklassemiljø med raddistendensar.
Leilegheita vi bur i, er på 90 kvadratmeter, har tre rom pluss kjøkken, og ligg i andre etasje på i eit borgarskapshus frå 1900. Det er 3,5 meter under taket, og i dei to stovene er der flotte takmåleri og gipsfigurar. Ikkje sjeldan grip eg meg sjølv i å sitje og sjå opp i taket. Når eg grip meg i det, tenkjer eg ofte på sjølve romma i leilegheita, at veggane er kvite, nokon vil seie nakne, men at det ikkje gjer noko når det er bilete på taket. I rom som har ei rad med bilete på veggen, så er jo taket gjerne kvitt, men då vert det ikkje oppfatta som nake, og kvifor skal det då vere nake når heile taket er eit bilete? Slik kan ein sitje og tenkje medan tida går, i alle fall av og til. Det var elles ein glasmeister som hadde leilegheita fyrst, fortel han vi leiger hos. Glasmeisteren hadde tydelegvis glasverkstad i bakgarden der syklane og bossdunkane no står, for det står ”Glaserei” framføre inngangsdøra. Han må ha gjort gode pengar, og det må ha vore ei flott leilegheit, med taket, farga blyvindauge i to rom og ein enorm kakkelomn i jugendstil. Diverre har vedlikehaldet etterpå vore så som så; det heng nok saman med at denne leilegheita til liks med andre leilegheiter i Berlin vert leigde og ikkje er eigde av den som bur her. I Berlin er der dessutan reglar for kor høg leiga kan vere. Vel, nok om det. Det gir i alle fall ei luftig kjensle for postdoktoren å gå rundt i leilegheita, evt. ut på altanen der han kan sjå ut over Dieffenbachstrasse.
Dieffenbachstrasse er, til liks med mange gater i Berlin, ein allé. Der er lauvtre på kvar side. Når ein er inne i leilegheita og ser ut, får ein kjensla av å vere i ein skog. Berlin er i det heile ein grøn by, og området kring Dieffenbachstrasse, Graefekiez, er av dei mest grøne, samtidig som det jo er midt i byen.
Dieffenbachstrasse er i det heile tiltalande. Ikkje utan grunn er det i denne gata heile 10 kafear, dei fleste med uterestaurasjon, i tillegg er her butikk, grønsakhandel, apotek, vinhandel, kopibutikk, bakeri, aviskiosk etc. I sidegatene er det òg restaurantar, småbutikkar, internettkafear, pizzabakeri og den beste falafelmakaren i byen. Fartsdemparar og breie fortau skaper ei god og avslappa stemning for å arbeide og for å gå turar.
Ikkje så rart då at hovudpersonen i Dag Solstads roman ”16.07.41” gjekk turar her. Dieffenbachstrasse er faktisk nemnd to gonger i ”16.07.41” (rett nok med ei feilskriving, dvs. med berre ein ”f”).
Fyrste gongen er rett banal. På side 63 (i fyrsteutgåva) diskuterer hovudpersonen namnet Grimmstrasse, gata burde eigenleg ha heitt ”Grimms damm”, skriv han, av di gata er delt i to med ei grøn stripe i midten (slik alle damm-ar er, t.d. Kurfürstendamm), og i den samanhengen nemner han òg at Grimmstrasse til liks med Dieffenbachstrasse er utstyrt med ei mengde kafear av langt meir moderne fasong enn dei i nabolaget til hovudpersonen (Maybachufer 8).
Andre gonger er meir interessant, på s. 131. Det var dagen før hovudpersonen, dvs. Dag Solstad, skulle til Lillehammer og halde eit føredrag. Alt var klappa og klart, og Dag Solstad tok då ein tur langs Landwehrkanal, slik vi ofte har gjort; no ville han anstrenge seg for å få med seg alt han såg, og ikkje falle i eigne tankar slik han, og fleire andre, har ein tendens til å gjere. Hovudpersonen gjekk då bort til Admiralbrücke, der det ofte sit folk og nyt sola, slik vi ofte har gjort, ned Grimmstasse og inn Dieffenbachstrasse. Fyrst gjekk han på venstre sida der folk sat på utekafear og slikka sol, men det vart for varmt, og han for over på andre sida, dvs. på den sida vi bur, skuggesida, og der kom han til ein rammebutikk, som er ikkje så langt frå vår inngang, men akkurat før han gjorde det, kom det mot honom ein mann, ein tyskar i 40-årsalderen, og hovudpersonen ”kjente en plutselig, og voldsom, lede”. Korleis kunne det mennesket halde ut seg sjølv? ”Jeg tenkte idet jeg så denne mannen komme imot meg på et fortau i Dieffenbachstrasse at hadde det vært meg, så ville jeg umiddelbart ha brutt sammen, i gråt og fortvilelse, innesperret som jeg da ville ha vært i denne kroppen, som ville ha vært meg.” Det var visstnok ingen dvask person, og sjølv om det var ein vital 30-åring på sykkel, så ville det ikkje ha vore noko betre: ”Livet ville da ha fortont seg meningsløst i all sin banalitet.” Nettopp det siste momentet er verdt å tenkje på for ein vital og viril postdoktor i 30-åra som ofte syklar opp og ned Dieffenbachstrasse, og som sikkert kunne ha vore teken for å vere ein tysk syklist.
Eg las Solstads bok då ho kom ut i 2002, og då tenkte eg naturlegvis ikkje på dei lokale stadene i Berlin. Eg var fascinert av dei, og las Finn Tveito sin interessante analyse av dei i ”Norsk litterær årbok”, men ikkje noko meir. Etter at foreldra til Ingvild hadde vore på besøk, og hadde teke med seg boka, kunne eg så lese henne igjen, og då fekk ho brått ein ny funksjon, som reisebok over Kreuzberg. Her og der er nokre unøyaktige ting, t.d. det med den manglande f-en, men alt stemmer elles, t.d. finst den brune kneipa ”Oase” i Hobrechstrasse, har ikkje vore inne, men sykla forbi, eller rettare sagt, eg trilla sykkelen forbi medan eg kasta blikk inn i lokalet. (Å gå inn ville vere for banalt, for ein lever trass alt ikkje eit liv etter ein roman, eller kva?) Kafeen ”Vienna Art Café” har eg derimot ikkje funne enno. Den kan ha vorte lagd ned.
Dieffenbachstrasse kjem forresten av ein kirurg, Johann Dieffenbach. Gata som går på tvers, Graefestrasse, er oppkalla etter ein kirurg. Altså typiske representantar for det høgare borgarskapet som busette seg i dette området kring 1900. Men vi har òg tre filologar her gjennom Grimmstrasse, Böeckstrasse og Boppstrasse.
I dag er Grafekiez busett av slike som røyster på partiet Dei Grøne; kandidaten frå Dei Grøne fekk femti prosent av direkterøystene i området. Altså eit lågare mellomklassemiljø med raddistendensar.
Abonner på:
Innlegg (Atom)