Skulemaset

Kristin Halvorsen vil ha ein kulare skule. Twitter, Facebook, hipphopp, film og magedans inn i norsktimane i ungdomsskulen for å hindre fråfall i vidaregåande skule. Og dessutan leksefri skule. Reaksjonane kjem: Halvorsen vil ha inn det elevane bruker all fritida si på.

Hipphopp eller magedans er ikkje i seg sjølv fy-fy; det er interessante ting å ta føre seg og å bruke i skulen for å få meir innsikt i språk, kultur, litteratur, whatever. Nettopp difor er det ein bør utvide tekstgrunnlaget og kunnskapsgrunnlaget for språkopplæringa, og setje slike fenomen inn i ein fagleg samanheng.

Eg orkar likevel ikkje maset om at skulen skal ha meir av det kule, berre fordi det er kult. Det er her Kristin Halvorsen hoppar i fella, den fella Thomas Ziehe har skrive om i 35 år, og som heiter elevsentrert pedagogikk. Den gjer at elevar forventar at alt som skjer i skulen skal ha direkte relevans for dei. Samsvarbsbøying? Ikkje relevant for meg. Vesaas? Ikkje høyrt om, ikkje interessant. Lærarar fylgjer opp med å forenkle og aktualisere. Får elevane til å diskutere Ibsens problem i ljos av aktuelle problem - utan at elevane faktisk les Ibsen. Ei masteroppgåve av Julie Laurantsen (2006) illustrerer dette siste. Ei anna sak er at Halvorsen ikkje ser ut til å reflektere over spørsmålet om demokratisk tilgang til kunnskap, også for dei som ikkje kjem frå heimar med bokhyller. Kritikken av den linedelte ungdomsskulen i si tid handla bl.a. om det.

Avstand mellom skuleretalert kunnskap og dagleglivskunnskap er ikkje i seg sjølv noko vonde. Avstand i kunnskapsdomene er med på å skape refleksjon og dermed læring; Vygotsky har skrive fornuftig om det. Men avstanden skal ikkje vere for stor heller. Balanse er ei utfordring. Problemet i skuledebatten er at ein lett vert pressa inn i ein meiningsposisjon som er fordummande, og difor orkar ein ikkje.